Wat is dry needling?

door mei 27, 2021

Wat is dry-needling (samengevat)?

Dry-needling is een methode waarbij met een haarfijn naaldje een spierknoop wordt aangeprikt, waardoor deze ontspant. Spierknopen, ook wel triggerpoints genoemd, zijn delen in een spier die niet meer uit zichzelf willen ontspannen. Dat kan pijn en/of bewegingsproblemen geven.  De ontspanning van de spierknoop is een voorwaarde voor herstel van de spierfunctie en het verminderen van pijn. Dry-needling is daarmee een behandelwijze die onder meer wordt toegepast door fysiotherapeuten. Hoe werkt dry-needling? Is het pijnlijk? Wat is de wetenschap er achter? En kan het veilig bij iedereen toegepast kan worden? Dat leest u hieronder.

Triggerpoints en spierknopen in detail

Een spier bestaat uit afzonderlijke spierbundels. En die bundels bestaan weer uit afzonderlijke spiervezels. Een spierknoop houdt in dat een deel van de spiervezels aangespannen blijft, ondanks dat de rest van de spier wel ontspant. Dat is niet ernstig, maar een spierknoop of kan pijn geven of hinder veroorzaken bij bewegen (aanspannen, druk of rek). Bij oppervlakkige spier is ook een hard ‘knoop’ voelbaar in de spier. Dat noemen we een triggerpoint. Sommige triggerpoints geven pijn naar andere plekken dan alleen rond de spierknoop zelf (zie afbeelding).  Triggerpoints kunnen vóórkomen in alle skeletspieren. Dus in schouder, arm, nek, rug, heup, bil en benen.

Een praktijkvoorbeeld

Mevrouw Jansen voelt pijn bij liggen op de heup in bed (=druk) die soms doorstraalt naar de knie. Als ze uit bed is wordt de pijn minder, maar ook bij het staan op één been – zoals bij een broek aandoen (=aanspannen) – lijkt er minder kracht in het been te zitten. Daarnaast voelt de heupregio stijf bij voorover buigen (=rek). Mevrouw Jansen heeft de kenmerken van een triggerpoint in één van de heupspieren.

Richting een oplossing

Bij uitstralende pijn zit ‘het probleem’ niet altijd waar u het probleem voelt. Een triggerpoint in het bovenbeen kan bijvoorbeeld pijn geven ter hoogte van de knieschijf, en schouderpijn komt vaak voort uit spieren rond het schouderblad. Een goede therapeut weet waar hij/zij de triggerpoint kan vinden.  De betere therapeut vormt ook een hypothese waarom de triggerpoint überhaupt is ontstaan; deze stap wordt nog wel eens vergeten. De oorzaak van een triggerpoint wordt gezocht in acute of langdurige overbelasting. Een slechte houding, stress of een verkeerd trainingsschema kunnen achterliggende redenen zijn.  Een gerichte behandelmethode richt zich op de triggerpoint(s) en achterliggende oorzaak.

Dry-needling: hoe gaat het en hoe voelt het?

Als er verdenking is op een triggerpoint is, test de therapeut de lengte en kracht van de spier en zoekt de met zijn/haar handen de spierknoop op. De volgende stap is de triggerpoint op te lossen. Dat kan via warmte, massage, mentale ontspanning, (lichte) fysieke beweging, rekken, foamrollen, drukpunttherapie en (natuurlijk) ook dry-needling. Bij de dry-needling methode wordt een naaldje door de huid geprikt in de richting van de triggerpoint. Als de naald de spierknoop raakt, ontspant de spier. Dat gaat soms gepaard met een local twitch, dat is een korte spieraanspanning. Als de spier ontspant, moet dat direct de spierfunctie verbeteren. Het is dus makkelijk te testen of de therapie heeft gewerkt.

Dry-needling is in principe niet pijnlijk, maar wanneer het naaldje de spierknoop raakt, herkennen de meeste mensen direct het gevoel als ‘het punt waarvan men last heeft’. Dat kan wel even gevoelig zijn. Echter, snel daarna is er verandering in de klacht te merkbaar. De zeurende pijn die een spierknoop geeft, verdwijnt of verandert in een minder hevige sensatie. Het gebied rond de spierknoop kan soms beurs aanvoelen. De omgeving van het geprikte gebied moeten herstellen na de behandeling. Gebruikelijk is dat binnen twee dagen. Daarna moet de voor-u-herkenbare pijn, stijfheid of krachtsvermindering duidelijk verbeterd zijn.

Wat zijn de ervaringen van mensen die dry-needling hebben ondergaan?

In onze praktijk horen wij tevreden geluiden. Wanneer mensen eenmaal ervaring hebben met dry-needling en de effecten, vragen zij geregeld zelf om deze behandelwijze. Mensen ervaren namelijk sneller resultaat dan bij andere behandelwijzen gericht op triggerpoints. Die ervaring delen wij als therapeuten; ook wij zijn van mening dat dry-needling een nuttig en effectief middel is als onderdeel van de therapie.

Mogelijke bijwerkingen van dry-needling

  • Regelmatig voorkomende bijwerkingen van dry-needling: tijdelijke pijntoename bij (huid)zenuwprik (kortdurend); zwaar, loom of stijf gevoel in behandelde gebied (2 dagen).
  • Weinig voorkomende bijwerkingen van dry-needling: blauw plek/bloeding (1 week), vermoeidheid (2 dagen), vegetatieve verschijnselen zoals extra zweten en draaierigheid (kortdurend)
  • Zeer weinig voorkomende bijwerkingen: flauwvallen, infecties*

* Normaliter vormt uw huid een natuurlijke barrière voor bacteriën. Bij dry-needling wordt dóór de huid geprikt. Een bacterie die op de huid leeft kan daardoor mee naar binnen komen. Jouw afweersysteem zal normaliter deze bacterie onschadelijk maken, zonder dat je het opmerkt of daar last van hebt. Bij verminderde weerstand door (tijdelijke) ziekte kan je afweer minder goed functioneren en zullen wij om die reden uit voorzorg niet prikken.

Voor wie is dry-needling niet geschikt?

Dry-needling wordt niet toegepast in situaties van:

  • griep of koorts
  • sterk verminderde weerstand
  • locale infectie
  • ziekten met verminderde afweer, zoals HIV/aids of hepatitis-varianten
  • zwangerschap
  • kunstmatige hartklep
  • 6 weken voor of na een gewrichtsoperatie in de regio
  • status na klierresectie (oksel)
  • onstabiele of lage bloedsuikerspiegel
  • anti-bloedstollingsmedicatie
  • bloedstollingsstoornis
  • huid- of metaalallergie
  • acute spierscheur

Dry-needling vanuit wetenschappelijk oogpunt

Het bestaan van triggerpoints is met echografie aangetoond. Dat deze punten lokale en soms uitstralende pijn geven is klinisch bewezen. Dat met dry-needling een spierknoop kan ontspannen is ook aangetoond. Wilt u het naadje van de kous weten? Lees onderstaande.

De onderzoekers Tough et al. concludeerden in 2009 na een meta-analyse op 69 onderzoeksverslagen over dry-needling dat vier onderzoeken van voldoende kwaliteit waren om daadwerkelijk conclusies uit te kunnen trekken. De resultaten van die onderzoeken waren positief, maar op basis van de kleine hoeveelheid data vonden Tought et al. dat het nog te vroeg was om daadwerkelijk conclusies te trekken. Er waren meer studies nodig.

En die kwamen er. En dus deed de onderzoeksgroep Kietrys et al. in 2012 opnieuw een review van de beschikbare literatuur op het gebied van dry-needling, maar dan specifiek voor de bovenste lichaamshelft. Zij selecteerden 246 onderzoekverslagen. Daarvan waren er 15 studies van voldoende kwaliteit. Op basis van die onderzoeken concludeerden Kietrys et al. dat dry needling aantoonbaar pijn kan verminderen direct na de behandeling. En ook aantoonbaar pijn kan verminderen bij controle na vier weken na de behandeling. Dit zijn wetenschappelijke resultaten die het positieve effect uit de praktijk onderschrijven. Kietrys et al. merkte wel op dat er behoefte blijft aan meer goede studies.

Tot slot

Bij Wilskracht streven we naar duurzame oplossingen voor klachten en daarom werken wij altijd met een behandelplan waarover is nagedacht. De effectiviteit van dry-needling komt op die manier het meest tot zijn recht. Bent u ergens anders in behandeling? Zorg dan dat u niet ‘even geprikt’ wordt, maar dat er een plan bestaat voor de aanpak van uw klachten. Wij hopen u met bovenstaande betrouwbare informatie te hebben gegeven over wat dry-needling inhoudt en wat het voor u zou kunnen betekenen.

Onze fysiotherapie praktijk is gelegen in Wormerveer, vlakbij Krommenie, Assendelft en Zaandijk. Wij ontvangen echter clienten vanuit heel Noord-Holland en zelfs van buiten de provincie. Graag een afspraak maken? Dat kan door te bellen of via het contactformulier. Dan bellen wij u. Wilskracht beweegt je naar herstel.